آشنایی با اصطلاحات خبری5
آشنایی با اصطلاحات خبری 5
لید با هویت فوری ، Immediate indentification introl/ lead:
زمانی که یک شخصیت مطرح ، مهم و دارای شهرت بالا به بخش اصلی خبر مبدل می شود یا خبر مربوط به اوست ، از این لید استفاده می شود . به عبارتی نام شناسنامه او به جای شخصیت کاری و حقوقی او به کار گرفته می شد . اصولا قهرمانان خبرهای رسانه ای دارای دو شخصیت هستند ؛ شخصیت حقیقی یعنی نامی که درشناسنامه برای آنان تعیین شده است و شخصیت حقوقی یعنی مسئولیتی که در جامعه به عهده دارند .
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
************
لید کنایه آمیز ، Ironic lead:
به صورت نرمی طعنه آمیز مطرح می شود .
مثال : کلیسای سنت جان در مقابل آتش سوزی مهیب سال 1868 که قسمت اعظم شهر بلو مینگتون را در کام خود کشید جان سالم به در برد ، همچنین در مقابل تغییرات آب و هوایی دهه شصت ، اما دیشب در اثر وزن برف و یک توفان نه چندان قدرتمند فرو ریخت .
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
************
لید موردی ، Item lead :
لید موردی نقطه مقابل « لید چتری » است و روی یک موضوع متمرکز می شود .
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
************
لید حاوی منبع ، Source in the lead :
در این لید منبع خبر در پاراگراف شروع آورده می شود .
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
************
لید تبلیغی ، The plug intro/lead:
روزنامه ها اغلب دوست دارند نتایج تحقیقات به دست آمده توسط خودشان را به نام خودشان در لید مطرح کنند.
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
**********
لید گلوله ای ساده ، Simple statement and bullet leads :
یک لید جالب اما در عین حال چالش برانگیز است . در عمل شامل سه گلوله است که همواره با جمله ای عمومی ، ساده و مختصر همراه می شود .
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
*********
لید تک موضوعی ، Single element intro/ lead :
این لید تنها از یک موضوع مهم تشکیل شده است . زمانی که یک زاویه قوی در خبر وجود دارد و نیاز است همان زاویه برجسته شود . این لید در نقطه مقابل لید چند موضوعی، لید مضاعف و لید چتری قرار دارد .
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
*********
لید کوتاه ، Short sentence lead :
این لید از یک کلمه یا جمله کوتاه به عنوان پرسش دشوار بقیه لید استفاده می کند . مخاطب ممکن است آن را یک حقه فرض کند ، لذا باید پراکنده و گهگاه از آن استفاده کرد .
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
*********
لید چند هدفی ، Shotgun lead :
این اصطلاح به تفنگ ساچمه ای اشاره دارد که هنگام شلیک همزمان ساچمه های زیادی را به طرف چندین هدف پرتاب می کند . به لحاظ عملیاتی شبیه لید چتری و چند موضوعی است . فکر کنید کسی با تفنگ ساچمه ای به تعدادی از پرندگان در حال پرواز در آسمان شلیک کرده و همزمان تعدای از آنها را هدف قرار داده ، سرنگون کرده است .
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
*********
لید مجموعه Round up lead:
بعضی مواقع خبرنگاران می خواهند به جای تمرکز یک شخص یا مکان یا شئی در لید ، خواننده را با فهرست طولانی تری تحت تاثیر قرار دهند لذا از این لید استفاده می کنند.
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
*********
لید طراحی صحنه ، Scene- setter leads:
لید طراحی صحنه فاقد فوریت های لید های سخت خبر است . آنها اقتباس شده اند از طرح های داستانی – تخیلی ( شبی تاریک و توفانی بود...) و معمولا برای اخبار و گزارش های خبری بلند به کار گرفته می شوند ، شرح و توصیف مشاهدات ،صداها و احساساتی است که شما را به فضاهای دیگر می برد .
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
*********
لید تصویری ، Scenic lead:
این لید با شرح صحنه اطراف یک رویداد آغاز می شود و معمولا برای مطالبی به کار می رود که در آن محل وقوع برجسته می شود، مثل مطلبی که در باره اجرای برنامه جشنواره یا یک رویداد ورزشی نوشته می شود و اگر به طور اصولی نوشته می تواند حس درونی مخاطب را بر انگیزد.
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
*********
لید تک هدف ، Rufle lead :
این اصطلاح به تفنگ تک تیرانداز در مقابل تفنگ ساچمه ای که همزمان ساچمه های زیادی را شلیک می کند ، اطلاق می شود . برهمین اساس مقابل لید چند هدفی shotgun lead و لید چند موضوعی multiple element lead قرار می گیرد و البته شبیه لید تک موضوعی single element lead است .
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
*********
لید پرسشی ، Question intro/lead:
لیدی است که در درون خود یک سوال را مطرح می کند.
مثال : آیا واقعا می خواهید بدانید سن بیولوژیکی شما چقدر است ؟ یک آزمایش خون جدید که توسط دانشمندان در اسپانیا ابداع شده ، ظاهرا قادر است ، نشان دهد با چه سرعتی در حال پیر شدن هستیم و چقدر از عمر ما باقی است .
البته همان طور که در مثال بالا ملاحظه می کنید خبرنگار پس از طرح سوال بلافاصله به سوال طرح شده پاسخ می دهد . از آنجا که کار خبرنگاران پاسخ دادن به سوال هایی است که مخاطبان خبر ممکن است در برخورد با خبر برای شان ایجاد شود و لزوما ایجاد سوال نیست ، برخی این گونه لید را برای سخت خبرها توصیه نمی کنند . لید های سوالی بیشتر می تواند برای یک نرم خبر مناسب ، قابل قبول و حتی جذاب باشد .
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
*********
لید نقل قولی ، Quotation lead / quote lead:
این لید برپایه نقل قول از منابع مختلف خبری استوار است و به دو شکل نوشته می شود ؛ یکی نقل قول مستقیم و دیگر نقل قول غیر مستقیم . نوع دیگری از لید های نقل قولی در مقالات و تفاسیر کاربرد دارند و برمبنای سخنان قصار افراد مشهور و تاریخی شکل می گیرند.
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
*********
لید جناس یا بازی با کلمات ، Punning intro/lead:
در این لید همان طور که از اسمش پیداست خبرنگار موضوع خبری را دست مایه ذوق ادبی می کند و لید را با تشابهات اسمی و بازی با کلمات می نویسد . برای کاربرد ایهام برخورداری از شوخ طبعی لازم است ، زیرا ممکن است ایهام حاوی طنز خاصی نیز باشد . این لید اگرچه در روزنامه های سیاسی و وزین نیز کاربرد دارد ، اما بیشتر در روزنامه های عامه پسند به کار گرفته می شود .
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
*********
لید شخصی ، Perosnalised intro/lead:
اخبار به طور معمول فاقد « من خبرنگار » به عنوان روای رویداد است ، اما در لید شخصی « من » خبرنگار حضور پیدا می کند. نقش خبرنگار در خبرنویسی به طور معمول و متعارف ایفای نقش دانای کل است . خبرنگار از بالا به خبر نگاه می کند وبه مخاطب می گوید که چه رویدادی با چه شکل و کیفیتی اتفاق افتاده است . در لید شخصی این نقش تغییر می کند و خبرنگار در این لید ، خودش را به مخاطب نشان می دهد و سر و کله «من » خبرنگار در لید پیدا می شود . استفاده از این گونه لید بیشتر برای گزارش خبری و نرم خبرها استفاده می شود .
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
*********
لید متقابل ، Opposite lead:
ابتدا یک نظر یا اتفاق را ذکر می کنیم و بلافاصله نظر و اتفاق مخالف را به دنبال آن می آوریم . به این لید ، لید متضاد paradox lead و لید متعارض contrast lead هم می گویند
منبع: کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، دکتر احمد توکلی
*********
لید غیر عادی ، Offeat lead:
تنوعی از لید های تاخیری است که به صورت خلاقانه ای جذاب و غافلگیر کننده است و اغلب به طور ایهام گونه ای به یک رویداد یا شخص می پردازد .
کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، احمد توکلی
*********
لید نو ، New lead:
این اصطلاح بیشتر برای خبرگزاری ها و سایت های خبری کاربرد دارد و به معنای تازه ساختن لید و به لحظه کردن و به روز تر کردن آن است . خبرگزاری ها معمولا در یک سیکل 12 ساعته به منظور توسعه خبر و نجات آن از کهنگی اقدام به نوسازی لید می کنند.
کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، احمد توکلی
*********
لید چند موضوعی ، Multiple element lead:
این لید بیشترین کاربردش زمانی است که چند موضوع تقریبا" به یک اندازه مهم در خبر وجود دارد. اصطلاح shotgun lead و umbrella lead هم برای آن به کار می رود . لید چند موضوعی مقابل لید تک موضوعی single element lead قرار دارد .
کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، احمد توکلی
*********
لید استعاره ادبی , Literary allusion lead:
یک شعر کودکانه یا بخشی از یک آفرینش کاملا شناخته شده ادبی را می توان به صورت متوازن و به روش های مختلف به کاربرد یا متنی نرم درباره شخصیت های که در ادبیات هستند .
کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، احمد توکلی
*********
لید بلوکی ، Lead block :
لید چند پاراگرافی که نکات اصلی خبر را شرح می دهد . بیشتر در گزارش های خبری و فیچر نویسی مورد استفاده می گیرد . این لید بیشتر برای اخبار و گزارش هایی که به سبک بلوکی یا بازگشت به عقب تنظیم می شوند مناسب است و باید در این لید موضوعات مختلف درون خبر به صورت کوتاه توضیح داده شوند .
کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، احمد توکلی
*********
لید ورود ، Lead in :
این اصطلاح مخصوص رسانه های دیداری و شنیداری است و در مطبوعات کاربرد ندارد . در گزارش های رادیو تلویزیونی جمله آغازین و قبل از شروع گزارش را می گویند که به شنوندگان و بینندگان می گوید گزارش چه کسی را قرار است بشنوند .
کتاب واژه های کلیدی در روزنامه نگاری ، احمد توکلی
**********
لید فهرستی ، List lead :
