نمونه های کارگاهی براساس تعاریف خبر

نمونه های کارگاهی براساس تعاریف خبر

نمونه اول: 

"خبر، رویدادی است که برای یک نفر یا گروهی ارزش خبری دارد و برای دیگران ممکن است بی اهمیت باشد."

            افزایش 15 درصدی حقوق بازنشستگان کشوری

            مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری، از افزایش 15 درصدی حقوق بازنشستگان کشوری تا پایان امسال خبر داد.

            وی ، شمار بازنشستگان کشوری را با احتساب افراد تحت تکفل آنان دو میلیون و 200 هزار نفر برشمرد و گفت: افزایش حقوق بازنشستگان در قالب طرح تحول معیشت بازنشستگان کشوری اجرا می‌شود.

            وی با بیان اینکه طرح تحول معیشت بازنشستگان برگرفته از قانون مدیریت خدمات کشوری است، افزود: صندوق بازنشستگی کشوری با بهره‌گیری از ظرفیت‌های اقتصادی و حمایت‌های ویژه دولت برای اجرای این طرح بزرگ گامهای مهمی برداشته است.

             

 

"افزایش حقوق بازنشستگان کشوری" که جمعیت آنها با احتساب افراد تحت تکفل دو میلیون و دویست هزار نفر می رسد، طبیعتا برای همین جمعیت جذاب و دارای ارزش خبری است.

**********

نمونه دوم:

تعریف دیگری از خبر را ویلیام گیلبر این گونه بیان کرده است که "خبر، چیزی است که روزنامه نگاران آن را می سازند. "

بنابر این تعریف، چیستی خبر، "ساختنی بودن خبر" است . بدین معنی که هر رویداد با یک نگاه خاص به خبر تبدیل می شود.

 گیلبر از زاویه جامعه شناسی خبر را تعریف می کند. وی معتقد است روزنامه‌نگاران و خبرنگاران با نگاه خاص و زاویه دید متفاوت به یک اتفاق یا مساله می‌نگرند و به تناسب همان دیدگاه خبر را منتشر می کنند.

بر این اساس سه نگرش کلیدی در ساخت دهی خبرها- و نه انتخاب آنها- نقش دارند که عبارتند از:

1- نگرش اقتصادِ سیاسی: که نتیجه فرایند خبر و ساخت اقتصادی سازمانِ خبری ذیربط را بررسی می کند (سودجویی این صنعت خصوصی از یک طرف و کنترل دولتی از طرف دیگر و بالاخره جریان های خبری معطوف به حفظ دولت)

2- نگرش سازمان اجتماعی کار خبری: که رویه های شغلی و سازمانی محدود کننده تلاش های روزنامه نگاران را بررسی می کند. 

3- نگرش فرهنگ شناسانه (انسان شناسانه): که به جای رویه های شغلی و سازمانی به نیروی محدود کننده سیستم های نمادین فرهنگی می پردازد.

 

مثال: در زیر نگارش یک خبررا در دو رسانه منتقد و موافق برجام با دیدگاه و خط مشی متفاوت مشاهده می کنید.

 

نکته حایز اهمیت آن است که این خبر صرفا بر مبنای اظهارات آیت الله مکارم شیرازی تدوین شده و رویدادی نبوده که هرخبرنگار بسادگی بتواند با اعمال نظر در آن، تغییراتی ایجاد کند . اما با این حال در گزینش تیتر و لید  و تدوین خبرهر خبرگزاری بر اساس نگرش سردبیران آن ها عمل شده است.

 

خبرِ رسانه منتقد برجام

حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی:

برجام مراحل قانونی و شرعی را گذرانده است/ مخالفت با برجام صلاح نیست

یکی از مراجع تقلید گفت: در گوشه و کنار مشاهده می‌شود برخی افراد با برجام مخالفت می‌کنند، این کار صلاح نیست، اگر تابع شرع هستیم، مراحل آن گذشته و اگر تابع قانون هستیم، در مجلس مراحل قانونی را گذرانده است.

 

به گزارش ... از قم آیت‌الله ناصر مکارم‌شیرازی در درس خارج فقه خود که در مسجد اعظم قم برگزار شد، با اشاره به حدیثی از امام حسن عسکری(ع) اظهار کرد: کسی که برادر مسلمانش را موعظه کند، این موعظه پنهانی برای او زینت است، اگر آشکار و در حضور جمعیت به موعظه بپردازد، چهره او را زشت کرده است.....

آیت‌الله مکارم‌شیرازی با اشاره به مسئله برجام گفت: برجام پنج مرحله را پشت سر گذاشته است، مرحله اول دو سال صحبت کردند و رهبر انقلاب از زحمات آنها تشکر کردند، مرحله دوم در شورای امنیت تصویب شد، مرحله سوم در مجلس شورای اسلامی نیز با اکثریت خوبی به تصویب رسید، مرحله چهارم در شورای نگهبان تصویب شد و مرحله آخر رهبر فرمودند مشروط به شروطی است.

وی خاطرنشان کرد: در گوشه و کنار مشاهده می‌شود که برخی افراد مخالفت می‌کنند، این کار صلاح نیست، اگر تابع شرع هستیم، مراحل آن گذشته و اگر تابع قانون هستیم در مجلس، مراحل قانونی را گذرانده است، در گوشه و کنار مخالفت کردن با برجام، با موازین شرع و دموکراسی سازگار نیست.

استاد حوزه علمیه قم یادآور شد: وظیفه ما این است که با گذراندن مراحل شرعی و قانونی هماهنگ باشیم و این مسئله را پایان پیدا کرده بدانیم و به فکر حل مشکلات باشیم.

وی عنوان کرد: فرض عقیده فرد مخالف باشد، ولی وظیفه مخالفت نیست و اهانت به هیات، خلاف موازین شرع و قانون است و باید کاری کرد، اتحاد به وجود آید و از اختلاف جلوگیری کرد، باید تسلیم باشیم و واقعیت‌ها را بپذیریم، البته کسانی که نپسندیدند به تدریج می‌پسندند.

آیت‌الله مکارم‌شیرازی یادآور شد: باید وحدت و اتحاد داشته باشیم تا بتوانیم در برابر استکبار و استعمار بایستیم و مشکلات جهان اسلام را در پرتو وحدت و اتحاد حل کنیم.

خبرِرسانه موافق برجام

آیت الله مکارم شیرازی: نسبت های ناروا به برجام خلاف شرع و قانون است

قم - ... - آیت الله ناصرمکارم شیرازی از مراجع تقلید، نسبت های ناروا دادن به برجام را کاری خلاف شرع و قانون بیان کرد.

به گزارش ... ، این مرجع تقلید روز چهارشنبه در جلسه درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم بیان داشت: در مساله برجام پنج مرحله پشت سرگذاشته شده است که مرحله اول شامل دوسال چانه زنی و زحمت بود که رهبر معظم انقلاب نیز از زحمات تیم مذاکره کننده تمجید کردند. وی ابراز داشت: مرحله دوم در برجام آن بود که در شورای عالی امنیت ملی ما نیز مورد بحث و تصویب قرار گرفت و در مرحله سوم در مجلس شورای اسلامی نیز با اکثریت خوبی تصویب شد و در مرحله چهارم نیز برجام در شورای نگهبان مورد تصویب قرار گرفت. وی ادامه داد: درمرحله نهایی برای حرف آخر، رهبر معظم انقلاب درباره برجام موضع های خود را با صراحت بیان کردند اما مشروط به شروطی کردند و آن چه بعد از این مرحله ها شاهد بودیم آن بود که باز در گوشه و کنار دیده می شود برخی برادران با برجام مخالفت کرده و نِق می زنند که این کار صلاح نیست.  آیت الله مکارم شیرازی ابراز داشت: باید یا تابع شرع یا تابع قانون باشیم، اگر تابع شرع هستیم مرحله های شرعی برجام در شورای نگهبان تصویب شده و از نظر رهبرمعظم انقلاب نیز گذشته است، اگر تابع قانون و دموکراسی نیز هستیم برجام به مجلس رفته و مراحل قانونی را گذرانده است و نمی دانیم هنوز در گوشه و کنار نشستن و مخالفت کردن با موازین شرع و قانون به چه معناست؟  وی افزود: خوب است مساله برجام را پایان یافته بدانیم و اگر مشکلاتی دارد باید به فکر مشکلات آن نیزبود ولی نباید در گوشه و کنار نشستن و نوای مخالفت کردن را شاهد باشیم. وی اظهار داشت: کدام برنامه را داریم که این همه مرحله های مختلف را طی کرده باشد و بر فرض که شخصی عقیده مخالف داشته باشد ولی وظیفه او مخالفت نیست ، اهانت به هیات مذاکره کننده کار خلافی است و اهانت به اصل برجم نیز باطل و کاری خلاف است. این مرجع تقلید گفت: نسبت ترکمانچای دادن به برجام خلاف موازین شرع و قانون است در حالی که باید کاری کنیم اتحادی در این مساله پیدا شود و باید درمورد چیزی که مرحله های شرعی و قانونی آن گذشته صحبت نکرده واختلاف ایجاد نکنیم .

تنها با مقایسه محتوای تیتر و لید دو خبر فوق می توانیم به مواضع دو رسانه درباره برجام پی ببریم. خبرگزاری موافق، اعتراض و مخالفت صریح آیت الله مکارم را به روشنی در تیتر و لید بیان کرده و بر "خلاف شرع و قانون بودن نسبت های ناروا به برجام" تاکید می کند، در حالی که خبرگزاری منتقد در صدد تلطیف موضوع برآمده و به "به صلاح نبودن مخالفت با برجام" اشاره می کند و می نویسد "برجام مراحل قانونی و شرعی را گذرانده است".

  اگر به این تعریف از خبر توجه کنیم که « خبر بیانی است از یک رویداد که دارای یک یا چند ارزش خبری است و تحت تاثیر عوامل درون سازمانی و برون سازمانی منتشر می شود» ملاحظه می کنیم که تمامی اخبار بر اساس آنچه که مشی و روش رسانه است گزینش می شوند و طبعا عوامل محیطی شامل عوامل درون سازمانی و برون سازمانی - که در ادامه به تفصیل به آن ها خواهیم پرداخت - در نحوه انتشار خبرها نقش دارد.